آکورد آهنگهای ابی
زندگینامهی ابی:
ابراهیم حامدی، معروف به ابی، یک خواننده معتبر در دنیای موسیقی پاپ ایرانی است. او در تهران در تاریخ ۲۹ خرداد ۱۳۲۸ به دنیا آمد. ابی برخی از معتبرترین سبکهای موسیقی را مسلط به خواندن و اجرا کرده است، از جمله راک، بالاد، موسیقی فولکلور، پاپ دنس و حتی هاوس و ترنس. او اغلب با خواننده بریتانیایی معروف تام جونز مقایسه میشود، با این تفاوت که ابی تمایلات سیاسی خود را ابراز میکند. در حوزهٔ موسیقی پاپ فارسی، ابی به عنوان “آقای صدا” شناخته میشود. این صفحه، برای نمایش آکورد گیتار آهنگهای ابی است. در ادامه، کمی با زندگی ابراهیم حامدی آشنا میشویم.
در زندگی شخصی، ابی پدر خویش را خیاط و مادرش را خانهدار میشناسد. دوران کودکی او در محلهای در تهران به نام میدان فوزیه گذشت و اوارد یک خانوادهٔ دارای چهار خواهر و یک برادر شد. در سال ۱۳۵۳ با فیروزه مقدادی ازدواج کرد و از این ازدواج سه دختر به نامهای عسل، سایه و خاتون دارد که برای هر یک از آنها یک ترانه خوانده است. ابی دو سال قبل از انقلاب اسلامی به آمریکا سفر کرد تا در آنجا کنسرت بدهد. اما با شروع انقلاب در ایران، ناگزیر شد در آمریکا بماند.
پس از جدایی از همسر اول، ابی با مهشید برومند ازدواج کرد. از این ازدواج یک پسر به نام فرشید به دنیا آمد که به عنوان پسرخواندهٔ ابی شناخته میشود. گفته میشود آغاز آشنایی آنها با یکدیگر، در یکی از کنسرتهای ابی در گوتنبرگ اتفاق افتاد. این آشنایی برای اوج شایعات و مشکلاتی منجر شد بهویژه در فضای مجازی ایران، زیرا همسر دوم ابی بسیار شبیه به بازیگر معروف کتایون ریاحی بود. مهشید برومند که همچنین مدیر برنامههای ابی بود، در اکثر کنسرتهای او حضور داشت و تصاویری از وی در یکی از کنسرتها به سوء تفاهمات و شایعات علیه این بازیگر منجر شد.
ابی علاقهمند به موسیقی یونانی است و از خوانندگان محبوب این سبک موسیقی از جمله پیتر گابریل، فردی مرکوری، استینگ، بونو و جیم موریسون اشاره میکند. علاوه بر این، او به خواستهٔ خود نمیپذیرد که آهنگهای خود در محیط خانه پخش شود و تمایلی به شنیدن صدای خود در خانه ندارد.
کودکی ابی:
در دوران نوجوانی، ابراهیم حامدی با مشارکت در صفوف مدرسه و خواندن قرآن، استعداد خود در خوانندگی را کشف میکند. وی در یک مصاحبه اظهار میکند: “از زمانی که چهار یا پنج ساله بودم، رادیو به ایران وارد شد، اما ما به اندازه کافی بودجه برای خرید یک رادیو نداشتیم. همچنین، برق هم هنوز به همه جا نرسیده بود.
من به موسیقی گوش میدادم و آن را دوست داشتم. تفریح من در خانه خواندن بود. همچنین، از کلاس سوم دبستان به عنوان قاری قرآن صبحها در مدرسه بازی میکردم. این هم به نوعی یک شروع در خوانندگی برای خودم بود. در سن ده یازده سالگی، رادیو و خوانندگان به عنوان موضوعهای مرتب فکر و ذکر من بیشتر از مسائل تحصیلی شدند. در خانه برای همکلاسیها و دوستان من و همچنین برای بچههای محل خوانندگی میکردم.”
ابراهیم حامدی ابتدا در یک گروه دوستانه به نام “سان بویز” شروع به خوانندگی میکند و سپس به صورت رسمی در باشگاهها و کاخهای جوانان فعالیت میکند. در گروه “سان بویز”، او ابتدا ترانههای ایتالیایی، به ویژه از آلبانو کاریسی خواننده و بازیگر ایتالیایی الهام میگیرد و سپس به اجرای ترانههایی از خوانندگان معروف آن زمان مانند جیم موریسون، اریک بوردون، تام جونز و پپینو دی کاپری میپردازد.
او برای اولین بار در کاخ جوانان جنوبی به صحنه میرود. این تجربه اولین اجرای رسمی ابراهیم حامدی بود و او در این اجرا از استرس فراوان رنج میبرد. در واقعیت، از آن استرس، نیمی از بدن وی کاملاً بیحس میشود و به طور مشابه به خواب میرود. این واقعه را او جزو خاطرات تلخ اما فراموشنشدنی خود مینامد.
در دوران ابتدای خوانندگی حرفهای خود، ابراهیم حامدی با دو هنرمند به نامهای شهبال و شهرام شبپره آشنا میشود. شهبال شبپره به صدای او در گروه “سان بویز” گوش میدهد و به او پیشنهاد همکاری در گروه “بلک کتز” را ارائه میدهد. ابراهیم حامدی به مدت دو سال در کنار فرهاد مهراد، خواننده معروف پاپ ایرانی، در گروه “بلک کتز” فعالیت میکند و به مدت طولانی در کابارهٔ کوچینی به روی صحنه میرود. پس از آن از این گروه جدا شده و به همکاری با آهنگسازان و ترانهسرایان مشهور آن دوران میپردازد. ابراهیم حامدی از دوران همکاری با فرهاد در گروه “بلک کتز” به عنوان یک دورهٔ آموزشی برای خودش نگاه میکند و تقدیر خود را به فرهاد تأیید میکند.
زندگی حرفهای ابراهیم حامدی:
در زمانی که ابراهیم حامدی به عرصهٔ موسیقی وارد میشود، تعداد محدودی از خوانندگان در ایران در زمینهٔ موسیقی پاپ فعالیت میکردند. به عنوان مثال، ویگن، عارف و منوچهر سخایی از آن دسته بودند. ابراهیم حامدی به سرعت ترانهٔ مستقل خود را با عنوان “عطش” عرضه میکند که برای فیلمی با همین عنوان تهیه شده بود. ترانه دوم وی به نام “چرا چرا” است که شعر آن از مسعود هوشمند و آهنگ از حسین واثقی است. اما ترانهٔ سوم ابراهیم حامدی که به گفتهٔ خودش باعث معروفیت وی میشود، ترانهای به نام “شب” با شعر اردلان سرفراز و آهنگ منصور ایراننژاد است. این ترانه برای اولین بار در شوی مشهور “میخک نقرهای” از فریدون فرخزاد پخش میشود.
ابراهیم حامدی از اوایل خوانندگی حرفهای خود، از الگوبرداری و تقلید از کلیشههای معمول در موسیقی خودداری میکرد و حتی از خوانندگان همدورهٔ خود که به کپیبرداری و تقلید از آثار یکدیگر مشغول بودند، کنار میرفت. در همین دوران، با شرکت در “جشنوارهٔ بینالمللی آواز ترکیه”، توانست توجه داخلی و خارجی را به سمت خود جلب کند.
صدای قوی و پرانرژی ابراهیم حامدی از دوران ابتدای حضورش در صحنه و نمایش، موضوع بحث و توجه رسانهها بود. به عنوان مثال، مجله جوانان در یک مقاله به عنوان “صدای ابراهیم حامدی رانندگان را دچار هیستریک و حرکات تند و خشن میکند” این موضوع را مطرح کرد و به تحلیل این موضوع پرداخت که صدای قوی و انرژی زیاد او، انفعالات خودروها را تحت تأثیر قرار میدهد.
خوانندگی ابی پس از انقلاب:
ابی پیش از انقلاب، تعداد زیادی تکآهنگ منتشر کرد، اما آلبوم مستقلی ارائه نداد. آثار او در این دوره پس از انقلاب در خارج از کشور به صورت آلبومهای مستقل و با حجم محدود عرضه شدند. در کارنامهٔ حرفهای او، همکاری با ترانهسرایان برجستهای چون ایرج جنتی عطایی، اردلان سرفراز، منصور تهرانی، و شهیار قنبری، و همچنین آهنگسازان معروفی چون فرید زلاند، سیاوش قمیشی، واروژان، شادمهر عقیلی، حسن شماعی زاده، اسفندیار منفردزاده و بابک بیات به چشم میخورد.
ابی در سالهایی که در خارج از کشور اقامت داشت، کنسرتهای بزرگی در بزرگترین سالنهای بینالمللی جهان برگزار کرد، که برخی از آنها به عنوان کنسرتهای خیریه بودند. در سال ۲۰۰۷ میلادی، برای اجرای کنسرت با ارکستر سمفونی آخن به وی دعوت شد. این کنسرت به صورت مستقیم از رادیو WDR پخش و از تلویزیون همین شبکه نیز فیلمبرداری شد. روزنامههای پرتیراژ آخن نیز پس از برنامهٔ ابی، تأیید و تمجید کردند و از “گرمای حضور او بر صحنه” نوشتند. یکی از مشهورترین کنسرتهای خیریه او نیز کنسرت وی در رویال آلبرت هال در لندن در سال ۲۰۱۰ بود که عواید آن به کمک بیماران مبتلا به ام اس اختصاص یافت.
با اینکه ابراهیم حامدی سالها در خارج از ایران و در تبعید زندگی کرده است، هنوز برخی از طراحان ایرانی از شهرت و نام او به منظور افزایش فروش محصولات تجاری خود بهره میبرند. برخی از خوانندگان در داخل ایران نیز تحت تأثیر قرار گرفتهاند و به شدت الهام گرفتهاند از سبک خواندن و اجرای او. به عنوان مثال، قاسم افشار، یکی از این خوانندگان است و با بازخوانی ترانهٔ “خلیج فارس” ابراهیم حامدی، حتی در حرکات دست و پای خود در حین اجرا شباهتهای زیادی با او داشته است. به گونهای که آهنگساز معروفی چون تورج شعبانخانی، او را به دلیل این تقلیدها سرزنش کرده است.
ویژگیها و برجستگیهای ابراهیم حامدی
ابراهیم حامدی، مشهور به ابی، دارای ویژگیها و ویژگیهایی است که او را از سایر خوانندگان پاپ متمایز میکند. این ویژگیها به شرح زیر هستند:
1. صدای قدرتمند: بسیاری از کارشناسان موسیقی ایرانی اعتقاد دارند که صدای ابی از پتانسیل بالایی برای خوانندگی پاپ برخوردار است و به عنوان یکی از قویترین صداهای موسیقی پاپ در ایران شناخته میشود.
2. استمرار در حرفه: ابی در طول نیمهٔ دوم زندگیاش به فعالیتهای موسیقی خود ادامه داده و این دوران به عنوان نقطهٔ عطفی در حرفهاش محسوب میشود. این تلاشها نشان میدهد که ابی از خوانندهٔ پاپ سنتی جدا شده و در کنار خوانندههای کلاسیک یا اپرا قرار میگیرد.
3. صدای زنده: کنسرتهای ابی به گونهای برگزار میشوند که ممکن است مخاطب ترجیح دهد کنسرتهای او را به صورت زنده از خانه خود بشنود. اجراهای زنده او شاید از ضبطهای استودیوییاش جذابتر باشند.
4. تحسین توسط مخاطبان: حتی مخاطبانی که در موسیقی پاپ قدرت و جنس صدا به اندازه مسائل دیگر اهمیت زیادی نمیدهند، صدای ابی را تحت تأثیر خود قرار داده و ستایش میکنند.
5. کنسرتهای محبوب: کنسرتهای ابی پس از انقلاب، به ویژه در خارج از ایران، جذابیت بسیاری دارند و معمولاً مخاطبان برای رقص کردن نیازی به موسیقی او ندارند. این نشان میدهد که موسیقی او توانایی ایجاد ارتباط عاطفی با مخاطبان را دارد.
6. همصدایی مردم: خوانندگان در کنسرتهای ابی جزو خصایص منحصر به فرد او محسوب میشوند. ابی از اهمیت بسیاری به این همصدایی میدهد و حتی آن را در آلبومهای ضبطشده از کنسرتهایش درج میکند.
7. تأثیرگذاری: بسیاری از کارشناسان موسیقی، از جمله آندرانیک آهنگساز، تنظیمکننده و رهبر ارکستر، تعریفهای مثبتی از صدای ابی دادهاند و او را از جمله هنرمندان نادری دانستهاند که دارای حس موسیقیایی قوی و توانایی درک سلیقه و انتظار مخاطبان هستند.
همکاریهای ابی با آهنگسازان:
در میان آهنگسازانی که ابی با آنها همکاری داشته، دو نام برجسته به چشم میخورد. فرید زلاند با ایجاد ۳۹ آهنگ و سیاوش قمیشی با ایجاد ۲۷ آهنگ در فهرست برترین همکاران او قرار دارند. آخرین مشارکتهای فرید زلاند با ابی در ساخت سه آهنگ از آلبوم “طلوع کن” و آخرین آهنگهای سیاوش قمیشی برای ابی، بخشی از مجموعه آلبوم “شب نیلوفری” است. ابی در سالهای اخیر از آهنگسازان سنتی فاصله گرفته و آلبومهای اخیر خود را با همکاری شادمهر عقیلی منتشر کرده است.
بابک بیات:
ابی به عالم خوانندگی با آهنگهای بابک بیات وارد شد. بین آهنگهای معروف این دو هنرمند میتوان به “خاکستری”، “سایه”، “خورجین”، “مولای سبزپوش”، “تپش” و “خاتون” اشاره کرد. ابی در یکی از مصاحبههای خود به بابک بیات و ایرج جنتی عطایی به عنوان پایههای موفقیت خود اشاره کرده است.
در سال ۱۳۸۱، سیاوش قمیشی در تهیه و اجرای آلبوم “شب نیلوفری” برای ابی دچار اختلاف نظراتی با ابی شد، که منجر به قطع همکاریهای این دو هنرمند شد. سیاوش قمیشی بود که موسیقی آلبوم “شب نیلوفری” را آهنگسازی کرده بود. ابی تا کنون ۲۷ آهنگ از سیاوش قمیشی اجرا کرده و این دو هنرمند همچنان رابطه دوستانهای با یکدیگر دارند.
نت و آکورد آهنگهای ابی:
فریبرز لاچینی، یکی از آهنگسازان و نوازندگان برجسته ایرانی، در وبسایت شخصی خود، نتها و آکوردهای یک تعداد چشمگیر از ترانههای ابی که از نواختههای او است، در دسترس عموم قرار داده است. او همچنین در مجموعه آلبومهای “بوی دیروز” که به تعداد ۱۷ مجموعه منتشر شده، به صورت منظم موسیقی بیکلام یک یا دو ترانه از آثار ابی را نیز ارائه داده است.
سیاوش قمیشی، یکی دیگر از آهنگسازان ایرانی که به تولید موسیقی بیکلام علاقه دارند، در آلبومی به نام “City Of The Sun” (شهر آفتاب)، موسیقی بیکلام سه ترانه از آهنگهایی که قبلاً برای ابی ساخته بوده، ارائه کرده است. این ترانهها عبارتند از “Illuminata” (ترانهٔ مداد رنگی)، “Inside The Circle” (ترانهٔ پیچک) و “Moon Gate” (ترانهٔ پاییز).
عباس براری:
عباس براری، نیز در چهلسالگی موسیقی پاپ، آکوردهای ۳۳ ترانه از آهنگهای ابی را ترتیب داده و جمعآوری کرده است. این آکوردها در یک کتاب تحت عنوان “چهل سال پاپ” که توسط انتشارات رهام منتشر شده، به چاپ رسیده است. همچنین متن ترانههای اجرا شده توسط ابی نیز در یک کتاب مستقل به نام “ترانههای ماندگار: ستارههای سربی” که توسط حامد حمیدا گردآوری شده، در سال ۱۳۷۹ منتشر شده و در این کتاب، متن ترانههایی که تا قبل از انتشار آنجا خوانده شده، در قالب سیزده دفتر ارائه شده است.
در این صفحه، بخشی از آکوردهای گیتار آهنگ های ابی را برایتان قرار دادهایم